Onze website gebruikt cookies om je surfervaring te verbeteren. Om deze website optimaal te gebruiken vragen we je om akkoord te gaan met ons gebruik van cookies.

Ik ga akkoord liever niet.
Uitgelicht

‘Theo est arrivé’

In de aanloop naar de parlementsverkiezingen van 1965 start de Luikse arrondissementsfederatie van de PLP, met de hulp van huistekenaar Claude Hanocq, een hevige maar ook humoristische campagne tegen zittend CVP/PSC-premier Theo Lefèvre.

Sébastien Baudart
1 oktober 2021

Variaties op ‘Theo’ en de ‘dethéorisation’ in nummer 5 van de speciale verkiezingseditie 1965 van PLP.

De campagne van 1965

Wanneer de parlementsverkiezingen van 23 mei 1965 eraan komen, voeren de liberalen al vier jaar oppositie tegen de rooms-rode regering-Lefèvre, ook wel de regering-Lefèvre-Spaak genoemd. De omvorming tot Partij voor Vrijheid en Vooruitgang / Parti de la Liberté et du Progrès (PVV/PLP) in 1961 zorgt voor een nieuwe dynamiek, de vooruitgang van de partij bij de gemeenteraadsverkiezingen van 11 oktober 1964 geeft vertrouwen. Het zijn dan ook zelfverzekerde liberalen die een campagne lanceren tegen een regering die ze onder andere beschuldigen van sterk gestegen consumptieprijzen, opeenstapeling van flaters, collectivisme en fiscaal, economisch en communautair wanbeheer. Ze spelen de campagne ook op de man, met premier Lefèvre als favoriete schietschijf.

De Luikse PLP steekt een tandje bij

Vanaf 5 februari 1965 publiceert de Luikse PLP-arrondissementsfederatie twee keer per maand een speciale - gratis verdeelde - verkiezingseditie van haar tijdschrift PLP. De publicatie moet een tandje bijsteken in de campagne. De PLP voelt zich namelijk benadeeld ten opzichte van de regeringspartijen die gesteund worden door een sterke dagbladpers. In het eerste nummer is het doel al duidelijk: ‘opération K.O.’, de regering-Lefèvre-Spaak moet eraan met een knock-out. Het krantje brengt een mix van lokaal PLP-nieuws, artikels met liberale propaganda en/of aanvallen op de zittende regering, aankondigingen van PLP-evenementen en diverse oproepen: voor ledenwerving, naar vrijwilligers om te helpen bij de campagne en naar bijdragen voor het propagandafonds. Dit alles wordt verlucht door huistekenaar Claude Hanocq, die naast illustraties en cartoons, onder de titel Theo est arrivé ook een ‘feuilleton’ levert.

Theo est arrivé

Met een knipoog naar Zorro est arrivé, de hit van chansonnier Henri Salvador uit 1964, voert Hanocq premier Lefèvre, zittend op zijn paard, op in een ware western. Het verhaal begint in maart 1961 met de verkiezingen in Belgium-city. De blauwen zien hun stemmenaantal stijgen, de gelen krijgen een ‘rammeling’, de roden blijven status quo. Terwijl Theo komt aandraven, roken vier ‘gevangenen zonder geweten’ of ‘Prisonniers Sans Conscience’ (PSC) de vredespijp met hun aartsvijanden, de ‘Pé-Aisse-Beh’-roodhuiden (PSB): de regering Lefèvre is gevormd. In de volgende afleveringen over de fiscale hervorming, de taalgrens, de gezondheidszorg en de incivieken wordt op de meest diverse manieren de draak gestoken met het beleid van de regering.

Het beleid

Minister van Financiën Dequae overvalt postkoetsen, treinen en banken en vult op die manier de schatkist, zijn belastingen zorgen voor een golf van sluitingen bij de lokale handel. Collega van Binnenlandse Zaken Gilson haalt wat verf en schildert een lange lijn die stad en platteland in twee delen snijdt. De inwoners van bovenstad en benedenstad worden tegen elkaar opgezet en hebben om de grens over te steken een wachtwoord nodig, naargelang de richting van oversteken ‘As vèyou l’torai’ of ‘Leve de Walen’. Minister van Sociale Voorzorg Leburton zorgt als grote tovenaar voor een dramatische hervorming van de gezondheidszorg. Tot slot doen Theo en zijn vrienden nog inspanningen voor de incivieken die twintig jaar eerder na een bloedige oorlog werden opgesloten: de totale vrijheid, een pensioen en schadevergoedingen.

De oprichting van de PLP

Uiteindelijk kan de bevolking van zowel de bovenstad als de benedenstad de situatie niet meer aan. De inwoners verenigingen zich massaal onder de naam PLP om de onderdrukkers eindelijk te verdrijven. Overal in het straatbeeld verschijnen PLP-affiches. Theo en de zijnen proberen nog het tij te keren door de bevolking op te jutten, maar tevergeefs: op 11 oktober 1964 worden ze weggespoeld door een vloedgolf (de gemeenteraadsverkiezingen) en neemt de PLP de controle van alle wijken van Belgium-city over. Het verdere verloop van het verhaal mogen de lezers zelf bepalen bij de verkiezingen van 23 mei 1965.

De afloop

De kiezers schrijven op 23 mei 1965 een voor de PVV/PLP zeer positief einde van het verhaal: de liberalen halen nationaal 21,6 procent van de stemmen en verhogen hun aantal Kamerzetels van 20 naar 48. In het kiesarrondissement Luik halen de liberalen een spectaculaire score en stijgen van 11,9 naar 27,3 procent. De PSC zakt er van 24,3 naar 17,4 procent, de PSB stort in van 50,7 naar 35,5 procent.

Hoe verwijs je naar dit artikel?

Sébastien Baudart, "‘Theo est arrivé’", Liberas Stories, laatst gewijzigd 02/09/2024.
copy url

Colofon

Liberas Stories is een realisatie van cultuurarchief Liberas. Het werd ontwikkeld door Josworld en Webdoos naar een concept van Ruben Mantels. Aan de hand van een ‘Atlas’ en een ‘Magazine’ vertelt Liberas Stories de geschiedenis van het liberalisme en worden de collecties van Liberas gepresenteerd. Deze website werd gelanceerd in juni 2021 en is sindsdien verder uitgebouwd.

De inhoud van dit portaal is bestemd voor Liberas’ erfgoedgemeenschap, maar ook voor studenten, onderzoekers en journalisten en voor iedereen die ons erfgoed wil ontdekken. Het is geen catalogus van onze collectie: die vind je op liberas.eu.

Liberas heeft geprobeerd alle rechthebbenden op beeldmateriaal te contacteren. Personen of organisaties die zich alsnog in hun rechten voelen geschaad nemen contact op met Liberas vzw, Kramersplein 23, 9000 Gent.

Alle teksten op deze website mogen hergebruikt worden mits het overnemen van de auteurs- en bronvermelding. Alle opmerkingen met betrekking tot Liberas Stories - vragen, aanvullingen, correcties, suggesties voor nieuwe bijdragen - zijn welkom op info@liberas.eu. 

Volg ons op